طراحی و اجرای آزمایش‌های ساده و کاربردی در مدارس: رویکردی تلفیقی برای تحول آموزش شیمی در بستر یادگیری تجربی
کد مقاله : 1028-NCSE5 (R1)
نویسندگان
ابوالفضل سلیمی *1، معصومه خانی2
1دبیر آموزش و پرورش شهرستان ششتمد
2دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار
چکیده مقاله
این پژوهش با هدف ارائه‌ی چارچوبی جامع و بومی برای طراحی و اجرای آزمایش‌های ساده، ایمن و کم‌هزینه در آموزش شیمی مدارس انجام گرفته است. با توجه به چالش‌های موجود در تأمین تجهیزات آزمایشگاهی و کاهش انگیزش تحصیلی در بین دانش‌آموزان، این پژوهش درصدد است تا نشان دهد چگونه می‌توان با بهره‌گیری از رویکرد یادگیری تجربی، یادگیری عمیق و پایدار را در محیط‌های آموزشی با حداقل امکانات محقق ساخت. روش پژوهش مبتنی بر طراحی (Design-Based Research) بوده و شامل چهارمرحله‌ی تحلیلی، طراحی مفهومی، اجرای میدانی و بازنگری نظام‌مند است. درمرحله‌ی نیازسنجی، موانع آموزشی، محدودیت منابع و الگوهای غالب تدریس در مدارس مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، مجموعه‌ای از آزمایش‌های بومی با استفاده از مواد در دسترس مانند جوش‌شیرین، سرکه و عصاره‌ی کلم قرمز به‌عنوان شناساگر طبیعی PH طراحی و اجرا شد. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه‌های استاندارد، مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته و مشاهده‌ی مستقیم گردآوری و با روش تحلیل مضمون و آمار توصیفی تحلیل شدند. یافته‌ها نشان دادند که این آزمایش‌ها موجب افزایش قابل‌توجه درک مفهومی، انگیزش یادگیری و حس خودکارآمدی علمی دانش‌آموزان شده‌اند. افزون بر این، دبیران شرکت‌کننده تأکید کردند که این رویکرد باعث تغییر نقش آنان از انتقال‌دهنده‌ی دانش به تسهیل‌گر فرآیند یادگیری شده است.
کلیدواژه ها
آزمایش های ساده ، آموزش علوم ، شیمی ، یادگیری تجربی ، مدارس ایران ، نوآوری آموزشی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر