| به کارگیری یک برنامه فعال مبتنی بر ارتقای مسئولیت پذیری شخصی و اجتماعی به دانشآموزان در آموزش علوم تجربی: الگوی هلیسون |
| کد مقاله : 1181-NCSE5 (R1) |
| نویسندگان |
| محسن حاجی زاده * |
| چکیده مقاله |
| مسئولیت پذیری اجتماعی در نوجوانان با بسیاری از رفتارهای مثبت و منفی اجتماعی مرتبط است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی به کارگیری یک برنامه آموزشی فعال با رویکرد سازنده گرا بر ارتقای مسئولیت پذیری شخصی و اجتماعی در آموزش علوم تجربی انجام شد. روش پژوهش از نوع تحلیلی ـ توصیفی بود و بر تحلیل و مقایسه یافتههای دو مطالعه مستقل از هم با روش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه کنترل درباره اثربخشی برنامههای آموزشی در محیطهای آموزشی پرداخته است، مبتنی بود. ابزارهای پژوهش شامل الگوی آموزش مسئولیتپذیری شخصی و اجتماعی (TPSR) دونالد هلیسون و راهبرد مکمل و تلفیقی نوین آن، الگوی ارزشهای فعال (ACTIVE VALUES) بود. نتایج نشان داد که مداخلات مبتنی بر مسئولیتپذیری شخصی و اجتماعی در هر دو مقطع ابتدایی و متوسطه، موجب بهبود معنادار خود تنظیمی، تعهد تحصیلی و مسئولیتپذیری فردی ـ اجتماعی در دانشآموزان شد. همچنین یافتهها نشان دادند، آموزش الگوی تلفیقی این دور روش باعث افزایش معنادار انگیزش خودتعیینگر، ارضای نیازهای روانشناختی اساسی و ارتقای کارکردهای اجرایی بهویژه برنامهریزی گردید. سبک فرزندپروری باز نیز در هر دو مطالعه، بهعنوان عامل تسهیلگر در رشد مسئولیتپذیری و استقلال اخلاقی شناخته شد. بر اساس نتایج، تلفیق الگوی آموزش مسئولیتپذیری شخصی و اجتماعی (TPSR) در دروس علوم پایه مانند علوم تجربی بهویژه در دوره ابتدایی و متوسطه میتواند باعث همافزایی میان حوزههای اجتماعی، شناختی و انگیزشی گردیده و زمینهساز پرورش مسئولیتپذیری پایدار در دانش آموزان شود. |
| کلیدواژه ها |
| آموزش مسئولیتپذیری، مدل تلفیقی بینرشتهای، کارکردهای اجرایی، انگیزش خودتعیینگر، سبک فرزندپروری. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |