تحلیل تطبیقی جایگاه STEM/STEAM در برنامه‌ درسی علوم: واکاوی مسیر ایران در مقایسه با الگوهای جهانی
کد مقاله : 1217-NCSE5
نویسندگان
محمد جواد کیخا *1، سمانه وحید2، سبحان شیخ3
1دانشجو کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید مطهری زاهدان،ایران
2گروه آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665 تهران، ایران
3دانشجو کارشناسی آموزش شیمی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید مطهری زاهدان
چکیده مقاله
هدف این پژوهش تحلیل تطبیقی جایگاه رویکرد آموزش علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات و صورت توسعه‌یافته آن با افزودن هنر در برنامه درسی علوم تجربی دوره متوسطه ایران در مقایسه با نمونه‌های پیشرو بود. مطالعه از نظر روش، کیفی و از نوع مرور نظام‌مند اسناد همراه با تحلیل تطبیقی برنامه‌های درسی بود. واحد تحلیل شامل اسناد رسمی برنامه درسی علوم تجربی دوره متوسطه ایران، برنامه‌های درسی فنلاند و سنگاپور و دو چارچوب بین‌المللی، به‌همراه متون تحلیلی تفسیرگر آن‌ها بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل محتوای کیفی هدایت‌شده و بر پایه مقوله‌هایی همچون مفهوم‌پردازی رویکرد یکپارچه، سازمان‌دهی محتوا، تجارب یاددهی-یادگیری، نقش فناوری، نقش معلم و شیوه ارزشیابی استخراج و در قالب ماتریس‌های تطبیقی مقایسه شد. نتایج نشان داد در نظام‌های پیشرو، مؤلفه‌های کلیدی رویکرد یکپارچه در سطوح اهداف، ساختار محتوا، سازمان‌دهی تجارب یادگیری، حکمرانی برنامه درسی و ارزشیابی تکوینی و عملکردمحور نهادینه شده بود؛ در حالی‌که برنامه درسی علوم متوسطه ایران همچنان غالباً موضوع‌محور، کتاب‌محور و امتحان‌محور بوده و فاقد مفهوم‌پردازی روشن، ماژول‌های میان‌رشته‌ای پایدار، اختیارات کافی برای معلمان و سازوکارهای ارزشیابی هم‌سو با این رویکرد است. این مطالعه با آشکار ساختن شکاف‌ها و فرصت‌های موجود، زمینه ارائه پیشنهادهای مشخص در حوزه‌های سیاست‌گذاری برنامه درسی، توانمندسازی معلمان، سازمان‌دهی مدرسه و اصلاح نظام ارزشیابی را فراهم کرد.
کلیدواژه ها
برنامه درسی میان‌رشته‌ای، آموزش علوم‌تجربی، رویکرد STEM، رویکرد STEAM، فنلاند، سنگاپور.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر