نقش آموزش علوم تجربی در تقویت مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان: تحلیلی بر رویکردها و چالش‌ها
کد مقاله : 1292-NCSE5 (R1)
نویسندگان
یاسر احمدی *1، عبداله عالی شیرمرد2
1دانشگاه فرهنگیان، گروه آموزش فیزیک
22 گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
چکیده مقاله
آموزش علوم تجربی، علاوه بر انتقال دانش علمی، نقش مهمی در پرورش مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان همچون مشاهده، تحلیل، استدلال، حل مسئله، تفکر انتقادی و خلاقیت دارد. هدف این مقاله بررسی رابطه‌ی آموزش علوم و تقویت مهارت‌های شناختی بر اساس اهداف برنامه‌ی درسی ملی ایران و تحلیل محتوای کتاب علوم پایه‌ی ششم ابتدایی است. ابتدا پیش‌فرض‌های نظری در مورد نقش آموزش علوم در رشد شناختی مرور می‌شود. سپس محتوای کتاب علوم پایه‌ی ششم از نظر میزان حمایت از سطوح مختلف تفکر (بر اساس طبقه‌بندی بلوم و رویکردهای شناخت‌محور) تحلیل می‌گردد. تحلیل نشان می‌دهد که اگرچه کتاب علوم ششم در برخی درس‌ها فرصت‌هایی برای مشاهده، مدل‌سازی، فرضیه‌سازی و آزمایش فراهم می‌آورد، اما همچنان رویکرد کلی کتاب نسبتاً دانش‌محور بوده و فعالیت‌های تحلیلی و مسئله‌محور کمتر دیده می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که تقویت مهارت‌های شناختی مستلزم بازنگری در طراحی فعالیت‌های یادگیری و تغییر نقش معلم از انتقال‌دهنده‌ی دانش به تسهیل‌گر فرآیندهای فکری است. در پایان پیشنهادهایی برای بهبود رویکردهای شناختی در آموزش علوم ارائه شده است.
کلیدواژه ها
آموزش علوم تجربی، مهارت‌های شناختی، آموزش ابتدایی، تفکر انتقادی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر